13 Reasons Why - seizoen 4

Let op: deze recensie bevat spoilers. Heb je dit seizoen nog niet (helemaal) bekeken, dan raad ik je aan om dat eerst te doen.

het vierde seizoen van 13 Reasons Why is het zwakste seizoen uit de reeks

Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: het vierde (en laatste) seizoen van 13 Reasons Why is het zwakste seizoen uit de reeks. De serie begon ooit met een interessant verhaal over een meisje dat zelfmoord pleegt en op dertien tapes uitlegt hoe zij tot deze verschrikkelijke daad is gekomen. In de seizoenen daarna focusten de makers zich vooral op andere ernstige problemen waar studerende pubers mee te maken (kunnen) krijgen. Dat men hierbij steeds verder afweek van het originele thema was niet zo erg omdat de andere seizoenen nog steeds interessante thema's aansneden.

Bovendien bevatte het tweede en derde seizoen nog altijd krachtige scènes waarvan ik vond dat die belangrijk waren om het publiek mee te confronteren. Dat komt omdat de soms schokkende gebeurtenissen die de jonge personages meemaakten in het echte leven helaas ook gebeuren. Daar moet in mijn ogen aandacht aan worden geschonken. Dat de makers heftige scènes niet uit de weg gingen vond ik alleen maar een groot pluspunt.

Maar nu dus dit laatste seizoen. Zoals ik al aangaf is dit seizoen helaas grotendeels een stuk zwakker en minder interessant geworden. Ondanks een aardig begin dat de kijker nieuwsgierig maakt, gaat het daarna al snel bergafwaarts. Dit seizoen begint namelijk met een begrafenis. We zien een doodskist en iemand die een speech houdt. Uiteraard is het de vraag voor de kijker wie er is overleden, hoe dit is gebeurd en wie er daar eventueel voor verantwoordelijk voor is. Je ziet niemand van de hoofdpersonages in deze scènes zodat het spannend blijft wie de overledene in de doodskist is.



Het gaat dit seizoen allerminst goed met hoofdpersonage Clay (Dylan Minnette). Hij ziet dingen en personen die er niet zijn en houdt dit verborgen voor zijn ouders en vrienden. Niet slim van Clay, want hierdoor wordt het alleen maar erger voor hem. Het wordt er ook niet beter op wanneer Clay vreemde, dreigende telefoontjes ontvangt van een onbekend iemand vanaf de mobiele telefoon van Monty (Timothy Granaderos). Inderdaad, dezelfde Monty die in het vorige seizoen vermoord werd in de gevangenis.

De onbekende persoon laat Clay weten dat hij/zij weet dat Monty niet verantwoordelijk was voor de moord op Bryce Walker (Justin Prentice) en dat Monty er is ingeluisd door Clay en zijn vrienden. Een flink labiele Clay weet vervolgens niet meer waar hij het moet zoeken en verdenkt zo'n beetje iedereen op zijn school ervan achter de telefoontjes te zitten.

En dan is daar ook nog Winston (Deakan Bluman). Winston weet dat Monty vorig seizoen Bryce niet vermoord kán hebben omdat hij en Monty samen waren op het tijdstip dat Bryce vermoord werd. Winston wil er hoe dan ook achter komen wie Bryce dan wél vermoord heeft en wie Monty dus daarvoor heeft laten opdraaien. Is hij degene die Clay het leven zuur maakt? Of moet Clay het dichter bij huis zoeken?

De serie laat in één enkele aflevering zien wat er zoal mis is in het huidige Amerika

Intussen krijgen de leerlingen van Liberty High te maken met steeds meer veiligheidsmaatregelen op school. Er worden overal camera's opgehangen, detectiepoortjes geplaatst en er is bewakingspersoneel. Wanneer er onaangekondigd een oefensituatie wordt gehouden waarbij er net wordt gedaan alsof er een schutter rondloopt in de school, levert dit traumatische reacties op bij een aantal leerlingen. Vooral Clay lijkt hierdoor compleet door het lint te gaan.

Als dan ook nog een beveiliger niet veel later hardhandig én duidelijk racistisch een student met een Latijns-Amerikaanse achtergrond op een respectloze en denigrerende manier behandeld, pikken de studenten het niet meer en ontstaat er een opstand. De studenten verlaten gezamenlijk de school om een statement te maken. Wanneer de politie wordt ingeschakeld door de schoolleiding om de studenten van het schoolterrein weg te krijgen, ontaard dit in een gewelddadige confrontatie tussen de politie en de studenten.

Het is in deze scènes waarin 13 Reasons Why laat zien hoe sterk de serie kan zijn. De serie laat in een enkele aflevering zien wat er zoal mis is in het huidige Amerika. Racisme, met name door de politie of beveiliging, de vrijheid om een wapen te mogen hebben om jezelf te kunnen verdedigen, maar daardoor wél scholen in een halve gevangenis te moeten veranderen voor het geval er iemand met zo'n wapen diezelfde school binnendringt; de makers weten op haarfijne wijze de vinger op de zere plek te leggen.

Ondanks deze uitermate goede aflevering en een (naar mijn mening) betere tweede helft, weet de serie helaas toch niet meer het niveau van de vorige seizoenen te halen. De laatste aflevering, wanneer de kijker ontdekt wie de overledene is, kan bij de trouwste fans voor wat tranen zorgen. Het is dan ook een emotionele verhaallijn geworden, sterk geacteerd door de cast.



De makers hebben met de serie laten zien hoe moeilijk en heftig het leven van jongvolwassenen soms kan zijn. Daarvoor schuwden zij niet om soms hartverscheurende, controversiële scènes te laten zien, ook niet wanneer zij hier flinke kritiek op kregen. Respect daarvoor. Toch denk ik dat het een goede beslissing is geweest van Netflix om er na vier seizoenen mee te stoppen. Langer doorgaan zou alleen maar ten koste gaan van de kwaliteit, iets waar de makers dit seizoen al duidelijk mee worstelen. Nee, het is mooi geweest voor 13 Reasons Why. Het is nu tijd voor een nieuwe serie die belangrijke thema's aan gaat snijden. Want als je ziet in wat voor maatschappij we vandaag de dag leven, is dat helaas nog wel even nodig.