Eden geeft een gevarieerd beeld van de vluchtelingenproblematiek door de vluchtelingen zelf te volgen. Maar we zien ook de problemen waar hulpverleners tegenaan lopen. Veel mensen in Noord-Europa merken weinig van de vluchtelingentoestand. Het zijn vooral beelden op het journaal in de sectie ‘buitenlands nieuws’. Af en toe is er binnenlands nieuws over asielopvangcentra, maar ook daar merken de meeste mensen weinig van in hun dagelijks leven. De problemen spelen vooral aan de grenzen van Europa. De vluchtelingen zijn anonieme groepen. Deze miniserie probeert de wereld van de vluchtelingen een gezicht te geven.
De meeste mensen ontvluchten hun land omdat ze geen keus hebben. Ze zoeken geen andere baan, ze zoeken veiligheid. Europa, waar de mensen rijk en gelukkig zijn, daar moet je naartoe. Dáár is het veilig. Het paradijs - Eden - op aarde.
De lange reis naar Europa eindigt voor velen in een teleurstelling.
De lange reis naar Europa eindigt voor velen in een teleurstelling. Het paradijs is een illusie. Ook Europa kent woningnood en werkelozen. Sowieso moet je hier eerst maar zien te komen. En dat is nog niet zo eenvoudig. Is het Eden gelukt om hier een pakkend verhaal van te maken?
Het antwoord op die vraag is niet zo eenvoudig. Eden heeft het hart op de goede plaats, maar wil te veel laten zien. Het gevolg is dat de serie bijna niets laat zien. Met de helft van de verhalen, beter uitgediept, had de kijker een betere kans gekregen om ook iets te voelen voor die personages.
Eden heeft het hart op de goede plaats, maar wil te veel laten zien.
De serie volgt nu een flink aantal mensen en hun verhalen. Zo is er het verhaal van Bassam, een jonge Syriër die door een Duits echtpaar wordt opgevangen maar waar hun zoon niet zo blij met de situatie is. En het verhaal een Syrisch echtpaar met een dochtertje die in Parijs het verleden achter zich willen laten, om te ontdekken dat het verleden andere plannen heeft. Ook de Nigeriaanse Amare, die met zijn oudere broer in een kamp in Griekenland op een statusbevestiging wacht, zien we. Het geduld van zijn broer is op, met verstrekkende gevolgen.
En dan is er nog Hélène, de CEO van een NGO. Het Griekse vluchtelingenkamp is een particulier initiatief dat zij naar verschillende landen wil uitbreiden. Dit kamp is het voorbeeld dat in Brussel de nodige fondsen moet lospeuteren. De financiële en menselijke consequenties zijn enorm.
Dat zijn maar vier verhalen, maar de serie maakt behoorlijk wat zijsprongen. Zo is er de thuissituatie van een paar Griekse bewakers die een vreselijk geheim proberen te bewaren. De verwende zoon die zijn ontevredenheid met de ongewenste logee niet onder stoelen of banken stopt. De agressieve concurrentie rond de NGO-contracten. Doofpotaffaires, onbetrouwbare smokkelaars, wraakgevoelens, adoptie, politiek, verborgen verleden; er is bijna geen plot dat onbenut wordt gelaten.
Dit kan een bewuste keuze zijn geweest. Voor mij werkt het niet. Er is geen duidelijke opbouw, alleen een optocht van fragmenten die zonder duidelijk einddoel achter elkaar zijn gezet. Wie een afgerond verhaal zoekt, die komt van een koude kermis thuis. De helft van deze caleidoscoop aan verhalen heeft een open einde.
Het voelde voor mij, achteraf gezien, toch een beetje als een ‘ver van mijn bed’-show. En dat lijkt het tegenovergestelde van de bedoeling van deze miniserie. Het is geen slechte serie, zeker niet, maar het had veel beter kunnen zijn. Toch is het de moeite van het bekijken waard, al was het maar omdat er toch wat mooie en tragische momenten langskomen.
Over de auter, Conan Miller
Conan geeft het toe; hij is verslaafd. Verslaafd aan boeken, motorrijden, koken en het kijken naar films en tv-series. Hij verdient zijn geld met schrijven en vertalen. Na een bachelor Vertaler Engels is hij zich gaan verdiepen in geneeskunde als specialisme. Verder sport hij al zolang hij zich kan herinneren en is hij sinds zijn achtste bezig met verschillende vechtkunsten. Als hij tijd over heeft reist hij graag op twee wielen door Europa, samen met de liefde van zijn leven. Hij leeft zijn leven volgens het adagium “Mens sana in corpore sano”, ofwel: een gezonde geest in een gezond lichaam. Dat is hard werken, maar de beloning is er ook naar.
